ប្រែសម្រួល៖ រតនា

ខណៈពេលដែលពួកគេចោទប្រកាន់អ៊ីស្រាអែលពីបទ “ប្រល័យពូជសាសន៍” និង “ការសម្អាតជាតិសាសន៍” នៅក្នុងហ្គាហ្សា និងស្រែកទាមទារឱ្យមានការតស៊ូអ៊ីនទីហ្វាដា – សង្គ្រាមសក្តិសិទ្ធិ – ក្រុមអ្នកតវ៉ាគាំទ្រប៉ាឡេស្ទីនត្រូវបានលឺថាបានលើកឡើងថា យុវជនដែលភេរវករហាម៉ាស់បានសម្លាប់យ៉ាងឃោរឃៅនៅក្នុងពិធីបុណ្យតន្ត្រីណូវ៉ា នៅថ្ងៃទី៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៣ សមនឹងទទួលរងការសម្លាប់ព្រោះថា “កន្លែងដែលពួកសាយអូនីសចូលចិត្តធ្វើពិធីរាំកម្សាន្តនោះ គឺនៅក្បែរជំរំប្រមូលផ្តុំ” – ពោលគឺហ្គាហ្សា។

ការចោទប្រកាន់ជនជាតិជ្វីសថាបានបង្កើតជំរំប្រមូលផ្តុំ គឺជាការអះអាងជាប់លាប់ប្រឆាំងនឹងរដ្ឋជ្វីសតាំងពីវាបានដកចេញពីតំបន់ហ្គាហ្សា នៅឆ្នាំ២០០៥។ ប៉ុន្តែវាគឺជាភាពអសង្គតិយ៉ាងច្បាស់។ នៅពេលអ៊ីស្រាអែលបានប្រគល់ហ្គាហ្សា ប្រជាជននៅទីនោះមានប្រមាណ ១,៣ លាននាក់។ រហូតដល់ឆ្នាំ២០២៣ ចំនួននេះបានកើនឡើងដល់ជាង ២ លាននាក់។

នេះនឹងក្លាយជាជំរំប្រមូលផ្តុំដំបូងបង្អស់ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រដែលប្រជាជនកើនឡើង។ មិនមានកំណើនប្រជាជននៅអូសវិចក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៤០នោះទេ។ ដូច្នេះហេតុអ្វីបានជាមានការអះអាងបែបនេះ? គឺដោយសារមូលហេតុដូចគ្នាដែលអ៊ីស្រាអែលត្រូវបានចោទប្រកាន់យ៉ាងងាយៗថាមានសកម្មភាព “ដូចពួកណាហ្សី” – គឺដើម្បីបង្ករបួស និងធ្វើឱ្យឈឺចាប់ដល់រដ្ឋជ្វីសឱ្យខ្លាំងបំផុតតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ដោយការបង្ខូចកេរ្តិ៍ឈ្មោះដោយប្រើពាក្យដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រជ្វីស។

រដ្ឋាភិបាលអះអាងថា “ជំរំប្រមូលផ្តុំ” គឺផ្អែកលើការពិតដែលថាអ៊ីស្រាអែលបានដាក់ការត្រួតពិនិត្យព្រំដែនយ៉ាងហ្មត់ចត់នៅក្នុងហ្គាហ្សា ហើយពេលខ្លះការផ្គត់ផ្គង់ត្រូវបានបង្ខាំងទុកយ៉ាងអយុត្តិធម៌។ ប៉ុន្តែទាំងនេះគឺជាការប្រុងប្រយ័ត្នចាំបាច់ ពីព្រោះចាប់តាំងពីក្រុមហាម៉ាស់ចាប់ផ្តើមគ្រប់គ្រងហ្គាហ្សាពេញលេញ វាបានប្រមូលស្តុកអាវុធដើម្បីវាយប្រហារអ៊ីស្រាអែល ដោយនាំចូលក្រោមរូបភាពជាស្បៀងអាហារនិងគ្រឿងផ្គត់ផ្គង់។

រាល់ការជួញដូរទាំងអស់គឺជាមធ្យោបាយដឹកជញ្ជូនអាវុធឬអ្វីៗដែលនឹងជួយសម្រេចគោលបំណងសង្រ្គាមរបស់ហាម៉ាស់។ ឧទាហរណ៍ នៅពេលអាជ្ញាធរអ៊ីស្រាអែលព្យាយាមបង្ក្រាបសម្ភារសំណង់ដែលចូលមកក្នុងតំបន់ហ្គាហ្សា ដោយដឹងថាសម្ភារទាំងនេះភាគច្រើនត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយហាម៉ាស់ដើម្បីសាងសង់បណ្តាញរូងក្រោមដី ពួកគេត្រូវបានថ្កោលទោសដោយសហគមន៍អន្តរជាតិ និងត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាបដិសេធសិទ្ធិរបស់ប្រជាជនហ្គាហ្សា។

ប៉ុន្តែការពិតគឺថា ខណៈពេលដែលអ្នកចំណាយប្រាក់និងអ្នកនិយាយរបស់ហាម៉ាស់នៅក្នុងតំបន់និងទូទាំងលោកខាងលិចកំពុងប្រកាសថាហ្គាហ្សាគឺជាជំរំប្រមូលផ្តុំ វាគឺជាកន្លែងដែលផ្នែកច្រើននៃតំបន់ដទៃទៀតនឹងច្រណែន។

សូម្បីតែនៅឆ្នាំ២០១០ ខណៈពេលដែលប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយលោកខាងលិចនិយាយអំពីហ្គាហ្សាថាជាគ្រោះមហន្តរាយមនុស្សធម៌ដ៏ធំមួយ វាមានភោជនីយដ្ឋានដ៏ប្រណិត អាងហែលទឹកទំហំអូឡាំពិក និងផ្សារទំនើបៗ។ សៀវភៅណែនាំ Lonely Planet បានកត់សម្គាល់ថានៅឯក្លឹប Roots នៅក្នុងហ្គាហ្សា អ្នកអាច “ទទួលទានស្តេកអូពុយវើ និងមាន់កូដុងប្លឺ”។

ការកសាងឡើងវិញកំពុងដំណើរការដោយសារការជួយពីកាតា។ នៅឆ្នាំ២០២០ មេដឹកនាំហាម៉ាស់ម្នាក់បានទទួលស្គាល់ជាសាធារណៈថាអ្នកដែលមកកាន់ហ្គាហ្សាមិនអាចជឿថានេះគឺជាហ្គាហ្សាទេ ពីព្រោះវាស្អាតណាស់ មានកន្លែងដើរលេង ភោជនីយដ្ឋាន និងអ្វីៗផ្សេងទៀត។

ហាម៉ាស់ដំណើរការកិច្ចការតាមរបៀបរបស់ពួកគេផ្ទាល់ ឧទាហរណ៍ម្តងនោះបានដុតជំរំរដូវក្តៅសម្រាប់កុមារប៉ាឡេស្ទីនដែលដំណើរការដោយអង្គការសហប្រជាជាតិ និងគំរាមកំហែងបុគ្គលិកអង្គការសហប្រជាជាតិថានឹងសម្លាប់ ព្រោះវាត្រូវបានចាត់ទុកថា “មិនស្របតាមគោលការណ៍អ៊ីស្លាម”។ ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ កម្រិតជីវភាពនៅក្នុងហ្គាហ្សានៅតែខ្ពស់សម្រាប់តំបន់នេះ។

គ្មានអាងហែលទឹកអូឡាំពិកនៅយេម៉ែនទេ គ្មានកន្លែងដើរលេងដ៏ស្ងប់ស្ងាត់នៅស៊ូដង់។ ប៉ុន្តែអាជ្ញាធរហាម៉ាស់នៅតែបន្តអះអាងក្នុងពេលដំណាលគ្នាថាកន្លែងនេះស្ថិតក្រោម “ការឡោមព័ទ្ធ” ហើយថាហ្គាហ្សាស្អាតណាស់។

គ្មានអ្វីត្រូវតែមានលក្ខណៈដូចសព្វថ្ងៃនៅក្នុងហ្គាហ្សាទេ។ អ្វីៗអាចនឹងវិវត្តទៅផ្សេងបន្ទាប់ពីអ៊ីស្រាអែលប្រគល់តំបន់ហ្គាហ្សាឱ្យដោយឯកតោភាគីនៅឆ្នាំ២០០៥ ដែលជាការសម្រេចចិត្តដ៏លំបាកនិងចែកបាក់បំផុតមួយនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រអ៊ីស្រាអែលសម័យទំនើប។ បេនយ៉ាមីន នេតនយ៉ាហ៊ូ បានលាលែងពីតំណែងជារដ្ឋមន្ត្រីហិរញ្ញវត្ថុក្នុងរដ្ឋាភិបាលរបស់អាដេក សារ៉ុន ដោយសាររឿងនេះ។

អាណាតំបន់ (ដែលពីមុនជាកម្មសិទ្ធិរបស់អេហ្ស៊ីប) ត្រូវបានកាន់កាប់ដោយអ៊ីស្រាអែលអំឡុងពេលសង្គ្រាមឆ្នាំ១៩៦៧។ បន្ទាប់មក ការការពារតំបន់នេះគឺជាក្តីបារម្ភដ៏បន្តដែលបណ្តាលឱ្យបាត់បង់ជីវិត រហូតដល់រដ្ឋាភិបាលអ៊ីស្រាអែល ទោះបីជាមានការព្រួយបារម្ភអំពីអ្វីដែលហ្គាហ្សាឯករាជ្យអាចនឹងក្លាយជាក៏ដោយ បានជ្រើសរើសចាកចេញ។

ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលអេហ្ស៊ីបមិនបានចូលរួមទេ ដោយបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថាពួកគេមិនមានចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងការយកហ្គាហ្សាមកវិញទេ និងមិនចង់មានតួនាទីក្នុងការគ្រប់គ្រងជនជាតិអារ៉ាប់ប្រហែលមួយលាននាក់ក្នុងតំបន់នោះ។ ដូច្នេះ អាណាតំបន់នេះ ជាមួយនឹងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់វាដែលរួមមានផ្ទះកញ្ចក់សម្រាប់ការងារកសិកម្ម ត្រូវបានប្រគល់ទៅឱ្យអាជ្ញាធរប៉ាឡេស្ទីន ដែលគ្រប់គ្រងដោយគណបក្សនយោបាយហ្វាតា។

នៅឆ្នាំបន្ទាប់ ២០០៦ ក្រោមសម្ពាធពីសហរដ្ឋអាមេរិក ការបោះឆ្នោតត្រូវបានធ្វើឡើងនៅក្នុងហ្គាហ្សា ដែលកម្លាំងហាម៉ាស់ដែលគាំទ្រដោយអ៊ីរ៉ង់បានឈ្នះហ្វាតាយ៉ាងច្បាស់ បន្ទាប់មកពង្រឹងការគ្រប់គ្រងរបស់ខ្លួនដោយការសម្លាប់មន្ត្រីហ្វាតានៅហ្គាហ្សា។

ជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនរាប់សិបនាក់ត្រូវបានប្រហារជីវិតនៅតាមដងផ្លូវ ទម្លាក់ពីអគារខ្ពស់ៗ បាញ់នៅខ្នងខ្លួន ហើយក្នុងករណីខ្លះសាកសពរបស់ពួកគេត្រូវបានអូសតាមដងផ្លូវចងនឹងខ្នងម៉ូតូដោយក្រុមអ្នកប្រយុទ្ធហាម៉ាស់។ ចាប់តាំងពីថ្ងៃនោះមក មិនមានការបោះឆ្នោតម្តងទៀតនៅក្នុងហ្គាហ្សាទេ។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រាក់បានហូរចូលទៅក្នុងអាណាតំបន់។ អស់រយៈពេលជិតពីរទសវត្សរ៍ អ្នកបង់ពន្ធនៅអឺរ៉ុបនិងអាមេរិកខាងជើងបានរួមចំណែករាប់ពាន់លានតាមរយៈជំនួយផ្ទាល់និងតាមរយៈកម្មវិធីជំនួយអន្តរជាតិ។ ដោយគ្មានលើកលែង វាបានធ្លាក់ទៅក្នុងដៃរបស់ក្រុមហាម៉ាស់។ អ្វីៗដែលចូលមក ចាប់ពីរថយន្តស្បៀងអាហារតូចបំផុតរហូតដល់វ៉ាលីសលុយធំបំផុត បានទៅដល់ពួកគេដោយផ្ទាល់។

អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ ជនជាតិអ៊ីស្រាអែលបានព្រមានពិភពលោកខាងក្រៅថា UNRWA ទីភ្នាក់ងារជំនួយនិងការងាររបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលប្រាក់ជាច្រើនបានឆ្លងកាត់ គឺជាផ្នែកមួយនៃបណ្តាញហាម៉ាស់ ប៉ុន្តែពួកគេត្រូវបានគេមិនអើពើ។ ហាក់ដូចជារដ្ឋាភិបាលនៅលោកខាងលិចមិនខ្វល់ថាប្រាក់ទៅណានៅក្នុងហ្គាហ្សាទេ ដរាបណាពួកគេបន្តផ្ញើវា។

សូម្បីតែនៅពេលដែលជនជាតិអ៊ីស្រាអែលចង្អុលបង្ហាញថា UNRWA កំពុងបង្រៀនយុវជនហ្គាហ្សាមិនឱ្យប្រាថ្នាចង់បានជីវិតប្រសើរជាងមុនទេ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញឱ្យមើលឃើញការសម្លាប់ “ពួកជរ្យូនិយម” ថាជាគោលដៅចុងក្រោយនៃជីវិត អ្នកបង់ពន្ធលោកខាងលិចនៅតែបន្តបង់ប្រាក់ឱ្យពួកគេ។ ហើយវានៅតែបន្តមក សូម្បីតែនៅពេលដែលជនជាតិអ៊ីស្រាអែលចង្អុលបង្ហាញថាស្បៀងអាហារនិងគ្រឿងផ្គត់ផ្គង់ផ្សេងទៀតកំពុងត្រូវបានបង្វែរដោយហាម៉ាស់សម្រាប់ផលប្រយោជន៍ផ្ទាល់ខ្លួន។

នៅពេលពិភពលោកត្រូវបានប្រាប់ថាជនជាតិអ៊ីស្រាអែលកំពុងធ្វើឱ្យប្រជាជនហ្គាហ្សាដែលកំពុងរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័សនោះអត់ឃ្លាន ជនជាតិអ៊ីស្រាអែលបានដឹងមូលហេតុពិតប្រាកដ – ថាអ្នកដែលគ្រប់គ្រងហ្គាហ្សាមិនត្រឹមតែកំពុងតាមរបៀបវារៈរបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែពួកគេក៏បានដាក់ដៃចូលក្នុងធុងលុយផងដែរ។

នៅពេលចាប់ផ្តើមសង្គ្រាមឆ្នាំ២០២៣ សហគមន៍អន្តរជាតិបានធ្វើឱ្យមេដឹកនាំហាម៉ាស់នីមួយៗក្លាយជាមហាសេដ្ឋី។ អ៊ីស្ម៉ែល ហានីយ៉េ មូសា អាប៊ូ ម៉ារហ្សុក និងខាលែត ម៉ាសហាល់ ត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណថាមានទ្រព្យសម្បត្តិសរុបប្រមាណ ៨.៥ ពាន់លានផោន។ តែហានីយ៉េម្នាក់ ជាមេដឹកនាំនៃការិយាល័យនយោបាយហាម៉ាស់ មានទ្រព្យសម្បត្តិជាង ៣ ពាន់លានផោន។

ខណៈពេលដែលអះអាងថា ប្រជាជនរបស់ពួកគេកំពុងរស់នៅក្នុងជំរំប្រមូលផ្តុំដែលក្រីក្រ មេដឹកនាំទាំងនេះរស់នៅក្នុងសណ្ឋាគារនិងផ្ទះលំនៅដ៏ប្រណិតនៅប្រទេសកាតា។

រាល់ដុល្លារ់ដែលពួកគេលួច គឺជាប្រាក់ដែលអាចប្រើប្រាស់ដើម្បីកែលម្អជីវភាពប៉ាឡេស្ទីន។ ពួកគេអាចនឹងបង្កើតសិង្ហបុរីនៅមេឌីទែរ៉ានេដែលមនុស្សជាច្រើនបានសង្ឃឹមនៅពេលហ្គាហ្សាត្រូវបានប្រគល់ឱ្យប៉ាឡេស្ទីននៅឆ្នាំ២០០៥ ជំនួសឱ្យការរស់នៅយ៉ាងប្រណិតនៅដូហា ទិញអាវុធ និងកសាងរូងក្រោមដីសម្រាប់ភេរវករ។

នៅក្នុងហ្គាហ្សា ដែលខ្ញុំត្រូវបាននាំទៅដោយ IDF កងកម្លាំងការពារអ៊ីស្រាអែល ខ្ញុំបានចូលទៅកាន់រូងក្រោមដីទាំងនោះដែលហាម៉ាស់បានសាងសង់ក្នុងអំឡុងពេល១៨ឆ្នាំនៃការគ្រប់គ្រងរបស់ពួកគេ។

នៅពេលមនុស្សគិតអំពីបណ្តាញរូងក្រោមដី ជាច្រើនស្រមៃឃើញរន្ធតូចៗ។ តាមពិត ក្រៅពីការប្រវែងជាងរថភ្លើងក្រោមដីទីក្រុងឡុងដ៍ទាំងមូល បណ្តាញនេះក៏មានលក្ខណៈស្មុគស្មាញជាងផងដែរ។ នៅក្នុងច្រកហ្គាហ្សាដែលមានផ្ទៃក្រឡា ១៤០ ម៉ាយក្រឡា ហាម៉ាស់បានកសាងរូងក្រោមដីជាង ៣៥០ ម៉ាយ ជាមួយនឹងចំនួនច្រកចូលប្រហែល ៦.០០០ កន្លែង។ ច្រកចូលជាច្រើនត្រូវបានលាក់នៅក្នុងផ្ទះស៊ីវិល វិហារអ៊ីស្លាម មន្ទីរពេទ្យ និងអគារមិនមែនយោធាដទៃទៀត។

ជាមួយនឹងការរក្សាអាវុធនៅទីតាំងបែបនេះ គឺជាការរំលោភលើអនុសញ្ញាទីក្រុងហ្សឺណែវ ដែលត្រូវបានរៀបចំឡើងដើម្បីហាមប្រាមកងទ័ពមិនឱ្យលាក់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធយោធានៅក្នុងអគារស៊ីវិល។ ការធ្វើរឿងបែបនេះជាក់ស្តែងបានដាក់ជនស៊ីវិលឱ្យស្ថិតក្នុងគ្រោះថ្នាក់។ ប៉ុន្តែនេះគឺជាឧបករណ៍សង្រ្គាមមួយរបស់ហាម៉ាស់។ នៅពេលដែលប្រទេសភាគច្រើននឹងព្យាយាមការពារពលរដ្ឋស៊ីវិលរបស់ខ្លួន ហាម៉ាស់មានគោលដៅច្បាស់លាស់ក្នុងការប្រើប្រាស់ពួកគេជាខែលមនុស្ស។

ពួកគេដឹងថាគ្មានប្រទេសណាមួយអាចទ្រាំទ្រនឹងការបង្កើនចំនួនគ្រាប់រ៉ុក្កែតនិងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធយោធាផ្សេងទៀតដែលត្រូវបានប្រើប្រឆាំងនឹងខ្លួននោះទេ ប៉ុន្តែពួកគេក៏ដឹងផងដែរថា នៅពេលណាដែលអ៊ីស្រាអែលបានគោលដៅទីតាំង​ ‘ស៊ីវិល’ ដែលហាម៉ាស់បានដាក់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់ខ្លួន នោះនឹងជាអ៊ីស្រាអែលទេដែលពិភពលោកនឹងថ្កោលទោស។ ហាម៉ាស់មានសេរីភាពស្ទើរតែទាំងស្រុងក្នុងការបង្កប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធយោធានិងភេរវកម្មរបស់ខ្លួននៅគ្រប់ផ្នែកនៃតំបន់ហ្គាហ្សា។ ហើយនេះជាស្ថានភាពដែល IDF បានប្រឈមមុខនៅពេលដែលពួកគេចូលទៅក្នុងហ្គាហ្សាបន្ទាប់ពីការសម្លាប់រង្គាលនៅថ្ងៃទី ៧ ខែតុលា ដើម្បីព្យាយាមជួយសង្គ្រោះចំណាប់ខ្មាំងនិងកម្ចាត់ហាម៉ាស់។

ខណៈពេលដែលពិភពលោកភាគច្រើនបានបន្ទោសអ៊ីស្រាអែល ខ្ញុំបាននិយាយជាមួយមន្ត្រី IDF ម្នាក់ដែលការងាររបស់គាត់គឺត្រូវទៅពីអគារមួយទៅអគារមួយនៅក្នុងហ្គាហ្សាដើម្បីស្វែងរកអាវុធនិងច្រកចូលរូងក្រោមដី។ ជនជាតិអាមេរិកាំងដោយកំណើត វរសេនីយ៍ត្រី ‘Y’ បានទៅអ៊ីស្រាអែលភ្លាមៗបន្ទាប់ពីថ្ងៃទី ៧ ខែតុលា ដើម្បីប្រើជំនាញរបស់គាត់។

អ្វីដែលគាត់បានឃើញបានធ្វើឱ្យគាត់ភ្ញាក់ផ្អើល។ រឿងរ៉ាវបានចេញក្នុងសារព័ត៌មានអន្តរជាតិរួចមកហើយអំពីការរកឃើញគ្រឿងផ្ទុះរបស់ហាម៉ាស់ដែលត្រូវបានលាក់នៅក្នុងប្រដាប់លេងរបស់ក្មេង ប៉ុន្តែទាំងនេះគ្រាន់តែជាការចាប់ផ្តើមប៉ុណ្ណោះ។

ប្រមាណពីរខែក្រោយពេលចាប់ផ្តើមសង្រ្គាម ការប៉ាន់ស្មានរបស់គាត់គឺថា រាល់ពីរទៅបីផ្ទះស៊ីវិលនៅហ្គាហ្សាមានផ្ទុកកាំភ្លើង AK-47 គ្រាប់បែកដៃ និងឧបករណ៍បាញ់គ្រាប់រ៉ុក្កែត ឬច្រកចូលរូងក្រោមដី។

ចាប់តាំងពីដំបូង គាត់និងក្រុមរបស់គាត់បានរៀបចំរបៀបស្វែងរកនៅពេលដែលពួកគេចូលទៅក្នុងផ្ទះស៊ីវិល។ ពួកគេលែងខ្វល់ខ្វាយជាមួយបន្ទប់ធំៗ ផ្ទះបាយ ឬបន្ទប់គេងរបស់ឪពុកម្តាយទៀតហើយ។

ឥឡូវនេះពួកគេទៅដល់បន្ទប់គេងរបស់ក្មេងៗដោយផ្ទាល់។ នោះគឺជាកន្លែងដែលច្រកចូលរូងក្រោមដីនិងអាវុធត្រូវបានទុកដាក់ជាទូទៅ រួមទាំងនៅក្រោមគ្រែក្មេងផងដែរ។ វរសេនីយ៍ត្រី ‘Y’ ទើបតែរកឃើញគ្រាប់បែកដែលបាញ់ដោយរ៉ុក្កែតនៅក្រោមគ្រែទារក។ ខណៈពេលដែលនៅប្រទេសអ៊ីស្រាអែល គ្រួសារនានាបានសាងសង់បន្ទប់សុវត្ថិភាពដើម្បីការពារកូនៗរបស់ពួកគេពីគ្រាប់រ៉ុក្កែត គ្រួសារហ្គាហ្សាទាំងនេះជាក់ស្តែងបានប្រើប្រាស់គ្រួសាររបស់ពួកគេដើម្បីការពារគ្រាប់រ៉ុក្កែតរបស់ពួកគេ។

ខ្ញុំបានឮរឿងស្រដៀងគ្នានេះពីទាហានជាច្រើននាក់ផ្សេងទៀត រួមទាំងព័ត៌មានលម្អិតអំពីសៀវភៅដែលពួកគេបានរកឃើញនៅក្នុងផ្ទះ ដែលបង្ហាញពីរបៀបដែលប្រជាជនបានក្លាយជាជ្រុលនិយម។

ច្បាប់ចម្លងនៃសៀវភៅរបស់អាដុល ហ៊ីត្លែរ ដែលមានឈ្មោះថា Mein Kampf ជាភាសាអារ៉ាប់ គឺជារឿងធម្មតានៅក្នុងផ្ទះស៊ីវិល ក៏ដូចជាកម្រងអក្សរសាស្ត្រដូចជា ‘របៀបសម្លាប់ជនជាតិជ្វីហ្វ’។

វាគឺដូចគ្នានៅក្នុងសាលារៀនអង្គការសហប្រជាជាតិនីមួយៗដែលពួកគេចូលទៅ។ វរសេនីយ៍ត្រីបានប្រាប់ខ្ញុំថា៖ ‘គ្រប់សាលារៀននិងមត្តេយ្យសាលាដែលយើងចូលទៅ យើងរកឃើញកាំភ្លើងនៅក្នុងបន្ទប់ក្រោមដី។ នៅក្នុងសាលានីមួយៗយើងរកឃើញកាំភ្លើង AK-47 ច្រើនជាង ១០ កាំភ្លើងយន្ត និងគ្រាប់បែកដៃ។’

និងគ្រប់វិហារព្រះនិងទីសក្ការបូជាទាំងអស់។ ខណៈពេលដែលហាម៉ាស់អះអាងថាសមាជិករបស់ពួកគេជាសាសនិកមូស្លីមដ៏គោរព ពួកគេមិនមានបញ្ហាអ្វីទាំងអស់ក្នុងការដាក់ច្រកចូលរូងក្រោមដីនិងលាក់ទុកអាវុធជាច្រើននៅក្នុងវិហារព្រះនៅក្នុងហ្គាហ្សា ដែលប្រឆាំងនឹងវិធានសង្រ្គាមទាំងអស់។

ទោះជាសាលារៀន មន្ទីរពេទ្យ ឬវិហារ យុទ្ធសាស្ត្រទុច្ចរិតរបស់ហាម៉ាស់បានបង្ហាញថាមានដំណើរការ។ ប្រសិនបើពួកគេអាចលាក់ឃ្លាំងអាវុធរបស់ពួកគេនៅក្នុងអគារស៊ីវិល នោះនៅពេលណាដែល IDF ស្វែងរកអគារបែបនេះ ពួកភេរវករអាចពឹងផ្អែកលើពិភពលោកដែលនឹងប្រឆាំងនឹងអ៊ីស្រាអែលសម្រាប់ការរំលោភលើធម្មទំនៀមយ៉ាងច្បាស់ក្រឡែត។

ខ្ញុំបានសួរវរសេនីយ៍ត្រី ‘Y’ ថាហេតុអ្វីបានជាទាហានអ៊ីស្រាអែលប្រព្រឹត្តចំពោះមនុស្សដែលកំពុងដើរចូលមករកពួកគេដោយទង់ជ័យស ដោយមានការសង្ស័យ។ គាត់បានប្រាប់ខ្ញុំថា ថ្មីៗនេះមានក្រុមមនុស្សចាស់ប្រុសស្រីបានចេញមកពីអគារមួយដោយលើកទង់ជ័យស។

ភ្លាមៗនោះ មានភេរវជនម្នាក់បានចេញមកពីចំណោមពួកគេហើយចាប់ផ្តើមបាញ់ទៅកាន់ទាហាន។ ពួកគេដឹងថាដោយសារតែជនស៊ីវិល ជនជាតិអ៊ីស្រាអែលមិនអាចនឹងមិនបាញ់តបវិញទេ។ ស្ថានភាពបែបនេះកើតឡើងរាល់ថ្ងៃ យោងតាមវរសេនីយ៍ត្រីនិងទាហានជាច្រើននាក់ផ្សេងទៀតដែលខ្ញុំបាននិយាយជាមួយនៅសមរភូមិ។ ក្នុងចំណោមច្បាប់សង្រ្គាមជាច្រើនដែលហាម៉ាស់មើលរំលងដោយទុច្ចរិត គឺថាសមាជិកនៃកងទ័ពភេរវកម្មរបស់ពួកគេស្លៀកពាក់ដូចជនស៊ីវិល។ ពួកគេប្រតិបត្តិការនៅតំបន់ស៊ីវិល ចេញពីអគារស៊ីវិល និងស្លៀកពាក់សម្លៀកបំពាក់ស៊ីវិល។

ពួកគេធ្វើដូច្នេះដោយដឹងថា ការនេះធ្វើឱ្យកងកម្លាំងរបស់ពួកគេកាន់តែងាយស្រួលក្នុងការប្រតិបត្តិការ និងច្បាស់ថា ប្រសិនបើជនស៊ីវិលត្រូវបានចាប់ក្នុងហេតុការណ៍នោះ នឹងក្លាយជាអត្ថប្រយោជន៍ទំនាក់ទំនងសាធារណៈសម្រាប់ហាម៉ាស់។

វរសេនីយ៍ត្រីបានប្រាប់ខ្ញុំពីហេតុការណ៍ថ្មីៗមួយដែលអង្គភាពរបស់គាត់បានឃើញស្ត្រីចាស់ម្នាក់នៅក្នុងរទេះរុញ ដែលនៅម្នាក់ឯងនៅជ្រុងផ្លូវមួយ ‘មើលទៅដូចជាជីដូនរបស់ខ្ញុំ’។ នៅពេលដែលពួកគេចូលទៅជិតនាង ភ្លាមៗនោះពួកគេត្រូវបានបាញ់ដោយភេរវជនហាម៉ាស់ម្នាក់ដែលដេកផ្ងារនៅក្រោមរទេះរុញរបស់នាង។ សម្រាប់ហាម៉ាស់ ការប្រើស្ត្រីចាស់ពិការម្នាក់ជាខែលមនុស្សគឺជានីតិវិធីប្រតិបត្តិការធម្មតា។

តើអ្នកប្រយុទ្ធជាមួយនឹងសត្រូវដែលចង់ឱ្យអ្នករបួសនិងសម្លាប់មនុស្សនៅខាងផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេយ៉ាងដូចម្តេច? សំណួរថាតើកងទ័ពណាមួយត្រូវបានរំពឹងថានឹងប្រយុទ្ធក្នុងស្ថានភាពបែបនេះគឺជាចំណោទដ៏អាក្រក់។

អ្វីដែល IDF បានប្រឆាំង ការមិនគោរពចំពោះជីវិតអ្នកដទៃនេះ ត្រូវបានបង្ហាញដោយ Yahya Sinwar ជាអ្នកអនុវត្តហាម៉ាស់ដែលត្រូវបានជនជាតិអ៊ីស្រាអែលចាប់ដាក់គុកនៅឆ្នាំ ១៩៨៩ ពីបទឃាតកម្មជនជាតិប៉ាឡេស្ទីនចំនួនបួននាក់ដែលគាត់ជឿថាជាអ្នកផ្តល់ព័ត៌មាន។

នៅក្នុងគុក ជីវិតរបស់គាត់ត្រូវបានសង្គ្រោះនៅពេលដុំពកក្នុងខួរក្បាលត្រូវបានដកចេញ ដែលជាការចម្លែកដោយវះកាត់ជនជាតិជ្វីហ្វ។

Sinwar មានអំណរគុណគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីអរគុណដល់វេជ្ជបណ្ឌិត ប៉ុន្តែគាត់មិនបានផ្លាស់ប្តូរទស្សនៈរបស់គាត់ទេ។ គាត់ត្រូវបានដោះលែងក្នុងការផ្លាស់ប្តូរអ្នកទោសនៅឆ្នាំ ២០១១ – អ្នកទោសប៉ាឡេស្ទីន ១,០២៧ នាក់ យកអ៊ីស្រាអែលតែម្នាក់ – ហើយត្រឡប់ទៅហ្គាហ្សាវិញដើម្បីរៀបចំគម្រោងប្រឆាំងនឹងអ៊ីស្រាអែល។

គាត់បានប្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋហ្គាហ្សានៅឆ្នាំ ២០១៨ ថា៖ ‘យើងនឹងទម្លាក់ព្រំដែនជាមួយអ៊ីស្រាអែលហើយបកបេះដូងពួកគេចេញពីរាងកាយរបស់ពួកគេ។’

ហើយនៅថ្ងៃទី ៧ ខែតុលា ឆ្នាំ ២០២៣ បន្ទាប់ពីការរៀបចំផែនការនិងសុបិនអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំ គាត់បានបង្កើតគម្រោងវាយប្រហារដែលបានធ្វើដូច្នេះ។ គាត់បានហៅវាថាប្រតិបត្តិការ ‘Al-Aqsa Flood’ តាមឈ្មោះវិហារនៅក្នុងទីក្រុងហ្សេរូសាឡឹម ដែលបង្ហាញពីគោលបំណងចុងក្រោយរបស់គាត់។

នៅពេលអ៊ីស្រាអែលវាយបកវិញ គាត់បានធ្វើដំណើរទៅកាន់សុវត្ថិភាពប្រៀបធៀបនៅភាគខាងត្បូងនៃតំបន់ហ្គាហ្សាតាមរយៈបណ្តាញរូងក្រោមដី ទំនងជាព័ទ្ធជុំវិញដោយអ្វីដែលគាត់នឹងចាត់ទុកថាជា ‘ល្អបំផុត’ នៃចំណាប់ខ្មាំងអ៊ីស្រាអែល រួមទាំងកុមារនិងទារកដែលគាត់ដឹងថានឹងជា ‘ខែលមនុស្ស’ ចុងក្រោយសម្រាប់គាត់ប្រឆាំងនឹងអ៊ីស្រាអែល។

សារសរសេរដោយដៃពីគាត់ទៅកាន់ក្រុមរបស់គាត់ ដែលត្រូវបានព័ត៌មាន Wall Street Journal ទទួលបាន បានបង្ហាញតាមដែល Journal បានសរសេរថា ‘ការមិនអើពើយ៉ាងត្រជាក់ចំពោះជីវិតមនុស្ស’។ គាត់បានពិពណ៌នាការស្លាប់របស់ជនស៊ីវិលនៅហ្គាហ្សាថាជា ‘ការបូជាដែលចាំបាច់’។

ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រឆាំងនឹងភាពលោភលន់បែបនេះ ជនជាតិអ៊ីស្រាអែលបន្តដាក់កម្រិតខ្លួនឯង។ សង្រ្គាមនៅហ្គាហ្សាត្រូវបានធ្វើឱ្យកាន់តែពិបាកមិនមែនត្រឹមតែដោយសារយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ហាម៉ាស់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែដោយសារយុទ្ធសាស្ត្រដែលជនជាតិអ៊ីស្រាអែលបានប្រើប្រាស់ក្នុងការឆ្លើយតប។ របៀបសង្រ្គាមរបស់អ៊ីស្រាអែលគឺត្រូវទម្លាក់ខិត្តប័ណ្ណ គ្រប់គ្រងប៉ុស្តិ៍វិទ្យុនិងទូរទស្សន៍ និងផ្ញើសារជាសំឡេងរាប់លាន ដើម្បីព្រមានអ្នករស់នៅនៅពេលដែលអគារមួយនឹងត្រូវវាយប្រហារ។

ទាហានកម្លាំងពិសេសម្នាក់ដែលការងាររបស់គាត់ពាក់ព័ន្ធនឹងការជួយសង្គ្រោះចំណាប់ខ្មាំងបាននិយាយថា មានឱកាសជាច្រើនដងដែលគាត់បានជួបកន្លែងដែលចំណាប់ខ្មាំងអ៊ីស្រាអែលត្រូវបាននាំយកទៅឃុំឃាំងថ្មីៗ។

គាត់ដឹងថាពួកគេបាននៅទីនោះ ព្រោះគាត់បានរកឃើញអាវយឺតរបស់មនុស្សមកពី Kibbutzes និងបានឃើញទ្រុងដែលពួកគេត្រូវបានឃុំឃាំងក៏ដូចជាខ្នោះដៃ។ គាត់បានប្រាប់ខ្ញុំថា៖ ‘យើងតែងតែមានអារម្មណ៍មួយជំហានពីក្រោយគេជានិច្ច។ ព្រោះយើងតែងតែប្រាប់ជនជាតិហ្គាហ្សាជាមុនថាពេលណាយើងនឹងមកដល់។’

ពួកគេក៏កំពុងចាញ់សមរភូមិដើម្បីប្រះដូងនិងគំនិតជុំវិញពិភពលោកផងដែរ ដោយមានការទាមទារកើនឡើងថាជនជាតិអ៊ីស្រាអែលកំពុងប្រព្រឹត្តអំពើប្រល័យពូជសាសន៍នៅក្នុងហ្គាហ្សា ដែលជាការបរិហារ ‘ជំរំប្រមូលផ្តុំ’ ម្តងទៀត។ ការថ្កោលទោសបានកើនឡើង មួយផ្នែកដោយសារតែតួលេខអ្នករងគ្រោះតែមួយគត់ដែលត្រូវបានប្រើគឺមកពីក្រសួងសុខាភិបាលហ្គាហ្សា ដែលជាផ្នែកមួយនៃរដ្ឋាភិបាលហាម៉ាស់។

ប្រសិនបើតួលេខអ្នករងគ្រោះហាម៉ាស់ខ្ពស់បំផុតដែលត្រូវបានលេបត្រូវដោយសារព័ត៌មានអន្តរជាតិ នៅចុងបញ្ចប់នៃឆ្នាំទីមួយនៃសង្រ្គាម អត្រាអ្នកស្លាប់ក្នុងហ្គាហ្សាគឺប្រមាណ ៤២,០០០ នាក់។

ហាម៉ាស់បានអះអាងក្នុងពេលដំណាលគ្នាថា ចំនួនបែបនេះទាំងស្រុងជាការស្លាប់ជនស៊ីវិល ខណៈពេលដំណាលគ្នានោះដែរ ពួកគេបានចុះផ្សាយអំពី ‘មរណសក្ខី’ នៃចលនារបស់ពួកគេដែលបានស្លាប់ក្នុងសមរភូមិ។

ប្រសិនបើតួលេខរបស់ហាម៉ាស់ពិតជាត្រឹមត្រូវ ហើយតួលេខរបស់អ៊ីស្រាអែលសម្រាប់ប្រតិបត្តិករហាម៉ាស់ដែលត្រូវបានសម្លាប់នៅហ្គាហ្សាត្រឹមត្រូវ នោះយ៉ាងច្រើនបំផុតនេះមានន័យថាអត្រាស្លាប់ពីជនស៊ីវិលទៅភេរវជនគឺមួយទល់នឹងមួយ។

នោះជាតួលេខដ៏អាក្រក់ ប្រាកដណាស់ ប៉ុន្តែវាក៏នឹងជាអត្រាស្លាប់រវាងជនស៊ីវិលទាបបំផុតក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រយោធាផងដែរ។ ទាំងកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធអង់គ្លេសនិងអាមេរិកដំណើរការលើការប៉ាន់ស្មានប្រហាក់ប្រហែលនៃយុទ្ធជនសត្រូវម្នាក់ដែលស្លាប់សម្រាប់ការស្លាប់ជនស៊ីវិលបីទៅបួននាក់។ អ្វីដែលជួយក្រុមប្រឆាំងអ៊ីស្រាអែលផងដែរគឺអ្នកសារព័ត៌មានដែលត្រូវបានគេហៅថា ដែលរាយការណ៍អំពីសង្រ្គាមក្នុងនាមស្លាបឃោសនារបស់ហាម៉ាស់។ ប្រទេសកាតា ដែលជួយផ្តល់មូលនិធិនិងផ្ទះសម្រាប់ហាម៉ាស់ ក៏ផ្តល់មូលនិធិនិងផ្ទះសម្រាប់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មាន Al Jazeera ផងដែរ។ អ្នកកាសែតនៅក្នុងហ្គាហ្សាបង្ហាញថាមិនមែនគ្រាន់តែមានចិត្តអាណិតចំពោះហាម៉ាស់ទេ ប៉ុន្តែពិតជាផ្នែកមួយនៃក្រុម។

ម្នាក់ ឈ្មោះ Muhammad Washah ត្រូវបានបង្ហាញថាជាផ្នែកល្អឥតខ្ចោះនៃក្រុមសារព័ត៌មាន។ IDF និយាយថាគាត់ត្រូវបានគេដាក់ឱ្យទទួលខុសត្រូវលើការស្រាវជ្រាវនិងអភិវឌ្ឍអាវុធលើអាកាសសម្រាប់ហាម៉ាស់។ គាត់នឹង ទោះជាយ៉ាងណា បង្ហាញខ្លួនជាអ្នកសារព័ត៌មាននៅពេលថ្ងៃ ប៉ុន្តែនៅពេលល្ងាចត្រឡប់ទៅកាន់ការងាររបស់គាត់ជាមេបញ្ជាការហាម៉ាស់ជាន់ខ្ពស់ដែលបាញ់គ្រាប់រ៉ុក្កែតទៅអ៊ីស្រាអែល។

នៅពេលដែល ‘អ្នកកាសែត’ Al Jazeera ពីរនាក់ត្រូវបានសម្លាប់ក្នុងការវាយប្រហារតាមអាកាស រឿងនេះត្រូវបានបង្ហាញភ្លាមៗថាជាការវាយប្រហារដែលមិនអាចទទួលយកបានទៅលើសារព័ត៌មានសេរី។ Al Jazeera បានរអ៊ូរទាំថាជនជាតិអ៊ីស្រាអែលគ្មានសិទ្ធិវាយប្រហារយានយន្តដែលពួកគេកំពុងធ្វើដំណើរទេ។ ប៉ុន្តែវាមិនបានបញ្ជាក់ថា ‘អ្នកកាសែត’ ទាំងនេះស្ថិតក្នុងយានយន្តជាមួយនឹងអ្នកបញ្ជាដ្រូនរបស់ហាម៉ាស់ដែលកំពុងកំណត់គោលដៅទាហានអ៊ីស្រាអែលនោះទេ។

ឧទាហរណ៍ដ៏លេចធ្លោបំផុតនៃពិភពលោកដែលត្រូវបានបោកប្រាស់តាមរបៀបនេះគឺនៅពេលដែល IDF ជួយសង្គ្រោះចំណាប់ខ្មាំងបួននាក់។ ក្នុងចំណោមពួកគេមានស្ត្រីវ័យក្មេងម្នាក់ដែលបាននៅពិធីតន្ត្រី Nova នៅពេលដែលភេរវជនវាយប្រហារនៅថ្ងៃទី ៧ ខែតុលា។ វីដេអូរបស់នាងដែលត្រូវបានគេបើកម៉ូតូនាំយក ដោយស្រែកដោយភ័យខ្លាច បានក្លាយជារូបភាពសំខាន់មួយនៃថ្ងៃដ៏គួរឱ្យរន្ធត់នោះ។

ក្រុមសង្គ្រោះ IDF បានរកឃើញថាមនុស្សម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកដែលឃុំខ្លួនពួកគេទាំងបួននាក់គឺ Abdallah Aljamal ដែលបានសរសេរអត្ថបទជាច្រើនអំពីការរងទុក្ខខាងមនុស្សធម៌នៅក្នុងហ្គាហ្សា រួមទាំងរូប Al Jazeera ផងដែរ។ ប៉ុន្តែគាត់មិនបានប្រាប់អ្នកអានរបស់គាត់ថាគាត់កំពុងជាប់ឃុំឃាំងចំណាប់ខ្មាំងអ៊ីស្រាអែលក្នុងផ្ទះផ្ទាល់ខ្លួនរបស់គាត់ ជាកន្លែងដែលពួកគេត្រូវបានធ្វើទារុណកម្មជារៀងរាល់ថ្ងៃ។

ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ព័ត៌មានលម្អិតដូចនេះត្រូវបានបាត់បង់គ្រប់ពេល។ ពិភពលោកហាក់ដូចជារួចរាល់ក្នុងការជឿរាល់ការអះអាងដែលបង្ហាញអ៊ីស្រាអែលក្នុងពន្លឺដ៏អាក្រក់បំផុត។ ហើយប្រសិនបើនរណាម្នាក់មិនយល់ស្រប – ដូចជា វរសេនីយ៍ឯក John Spencer ប្រធាននៃការសិក្សាសង្រ្គាមទីក្រុងនៅវិទ្យាស្ថានសង្រ្គាមទំនើបរបស់ West Point នៅពេលដែលគាត់បានអះអាងថា IDF បានអនុវត្តការប្រុងប្រយ័ត្នច្រើនដើម្បីទប់ស្កាត់ការស្លាប់របស់ជនស៊ីវិលជាងកងទ័ពណាមួយក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ ឆ្ងាយឆ្ងាយលើសអ្វីដែលច្បាប់អន្តរជាតិតម្រូវ – ពួកគេត្រូវបានបដិសេធថាជាអ្នកនិយាយរបស់ជនជាតិអ៊ីស្រាអែល។

វាបានដូចគ្នាអស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ ចង្អុលបង្ហាញថាអ៊ីស្រាអែលគឺជាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរី – ដែលកម្រនៅមជ្ឈិមបូព៌ា – ជាមួយនឹងអត្ថប្រយោជន៍និងភាពស្មុគស្មាញទាំងអស់ដែលពាក់ព័ន្ធហើយអ្នកនឹងត្រូវបានគេប្រាប់ថាអ្នកកំពុងលើកលែងទោស ‘អំពើប្រល័យពូជសាសន៍’ និង ‘ការសម្អាតជាតិសាសន៍’ និងបង្វែងការយកចិត្តទុកដាក់ពីស្ថានភាពរបស់ជនជាតិប៉ាឡេស្ទីន។

សម្គាល់ថាអ៊ីស្រាអែលគឺជាសង្គមពហុនិយម ពហុជនជាតិ និងពហុវប្បធម៌ ហើយអ្នកនឹងត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាជាអ្នកការពារ ‘អាប៉ាតៃ’។

ប្រភព៖ Daily Mail